خرید دفتر و انواع دفترچه

دفتر مجموعه‌ای به هم پیوسته از تعدادی کاغذ یک اندازه است. برای یادداشت کردن، نوشتن و یا نقاشی کردن مورد استفاده قرار می‌گیرد. تا قبل از ظهور دنیای دیجیتال و مجازی،خرید دفتر جزء جدایی ناپذیر یادداشت کردن و مرتب نوشتن بود. ولی در دنیای مجازی جدید، کمی از مقبولیت دفتر کاسته شده است. آن هم فقط به دلیل ارزان بودن، در دسترس بودن و قابلیت اشتراک‌گذاری پیام‌ های ثبت شده است.

اختراع اولین دفتر

اگر بخواهیم تاریخچه دفتر را بررسی کنیم بهتر است اول بدانیم که اولین کاغذها از کجا آمدند. در مصر باستان اولین برگه های قابل نوشتن با نام پاپیروس از روی هم گذاشتن ضایعات کشاورزی و صیقل دادن آن‌ها به دست آمد.

این اتفاق در 2500 سال قبل از میلاد مسیح رخ داد و نوعی دیگر از انواع کاغذ نیز در منطقه آسیای صغیر به نام پرگامنت در همان ایام نیز اختراع شد. پرگامنت از انواع پوست حیوانات بود چراکه پاپیروس به دلیل تولید شدن از الیاف گیاهان بسیاری شکننده بود در صورتی که پرگامنت دیگر این نقص را نداشت.

حدود 2 هزار سال پیش نیز، چینی‌ ها برای اولین بار کاغذهایی را تولید کردند که به شکل کاغذهای امروزی است.

پس از آنان هم مسلمانان ایرانی روش آنها را بهبود بخشیدند و کارخانه‌های تولید کاغذ را راه‌اندازی کردند. به نظر عمر دفتر به سن کتاب‌ها گره خورده ولی دفترهای امروزی در بین قرن 14 و 15 میلادی تولید شده است.

انواع دفتر ها و تفاوت آنها

شناخت نوع دفتر به مشتری این اجازه را می‌ دهد تا تصمیم بهتری در انتخاب خود داشته باشد. چرا که اگر بسته به نیازی که دارد نوع دفترفانتزی را از قبل مشخص کند، کاربری بهتری را تجربه می‌کند. البته ناگفته نماند که موضوع هزینه تمام ‌گردیده نیز جزء اثرگذارترین موارد برای انتخاب دفتر است. حال به تفکیک انواع دفتر به شکل زیر می‌پردازیم:

تفکیک بر اساس نوع جلد

در انتخاب نوع جلد مسائلی مانند استفاده دائمی یا موقت، حمل با کیف یا بدون کیف و عوامل دیگری موثر است که حتماً در موقع خرید باید به آن دقت کرد تا بهترین خرید را داشته باشیم. برخی از انواع دفتر بر اساس نوع جلد مانند جلد گالینگور، جلد روغنی، جلد فانتزی، جلد برجسته و جلد چرمی هستند. علاوه بر این جلد تلقی، جلد کلاسوری، جلد چوبی و جلد کاغذی نیز در بازار یافت می شود.

تفکیک بر اساس خط کشی

گاهی اوقات بر اساس نحوه استفاده، خط کشی بسیار مهم می‌شود. طبق این نظر تقسیم‌ بندی دفترها می ‌شود دفترخطاطی، دفتردوخط(دفترزبان) و دفترخط‌دار ساده. البته اگر به مرتب بودن و به قول امروزی‌ ها، داشتن دفترکیوت و لاکچری اهمیت می‌ دهید، دفترهای خط‌کشی در طرفین می‌تواند به شما این کمک را بکند.

تفکیک بر اساس ابعاد

ابعاد دفترها جزء مهمترین دلایل انتخاب است چراکه می‌تواند نظم خوبی به یادداشت‌های شما بدهد و حمل‌ و نقل آن را تا حد زیادی سهولت بخشد. بر این اساس دفترها به سه بخش عمومی تقسیم می‌شود یعنی دفترچه یادداشت، دفترهای معمولی و دفترهای بزرگ، سری A که از A0 شروع نیز یک نوع از تقسیم‌ بندی ‌ها است.

تفکیک بر اساس جنس کاغذ

از جمله مواردی که می ‌تواند در خرید دفترها کمک کند، جنس کاغذ دفتر است. هرچند دنیای کاغذها خیلی گسترده ‌تر از دفترها است. ولی آنچه که باید در خرید دفتر طبق جنس کاغذ به آن دقت کرد، نیاز شخصی شما به کاغذ دفترفانتزی است.

دفترهای معمولی موجود در بازار دارای کاغذهایی تقریبا با یک نوع جنس می ‌باشند. ولی دفترهایی خاص برای ثبت خاطرات نیز همین الآن در بازار موجود است که اصطلاحاً  به دفتر لاکچری و یا کیوت معروف است. این محصولات برای عده‌ای از مشتری‌ ها دفتر جذاب محسوب می‌شود.

تفکیک بر اساس صحافی

شاید در نگاه اول مسئله صحافی زیاد مهم نباشد. ولی اگر به این موضوع دقت نکنید در حین استفاده از دفتر حتما به مشکل برخورد خواهید کرد. چراکه هرکدام از این دفترها کاربرد خاص خود را دارد. مثلا دفتر صحافی گالینگور برای مصارف ماندگار کاربرد دارد.

اگر برای مصرف دم دستی قصد استفاده دارید حتما به لحاظ اقتصادی ضرر خواهید کرد، پس به خوبی روی این مسئله دقت کنید.

انواع دفترها بر اساس نوع صحافی این‌ها هستند: سیمی یا فنری، گالینگور، چسبی، سوراخ‌دار یا کلاسور و منگنه‌ای.

از بین همه دفترها دفترهای منگنه‌ای که قبلا به دفترتعاونی و یا دولتی معروف بود در حال حاضر نیز متداول‌ ترین دفترهای موجود در بازار است.

البته این نوع دفتر، نه  لاکچری محسوب می‌شوند و نه جذاب و کیوت! ولی به‌ دلیل ارزان بودن و در دسترس بودن مورد استفاده و پسند کاربران است.

تفکیک بر اساس تعداد صفحات

اسم این نوع تفکیک که می‌ آید ناخودآگاه ذهن آدمی به یاد اول مهرماه و فصل مدرسه‌ ها می‌افتد. آنجا که معلم ‌ها سر کلاس به بچه‌ ها می ‌گفتند برای درس ریاضی یا فارسی دفتر 40 برگ، 60 برگ و یا 100 برگ بردارند.

البته هر واحد شمارش «برگ» شامل دو صفحه است یعنی یک 100 برگ شامل 200 صفحه می‌شود. دقت نظر در این مسئله می ‌تواند در کاهش هزینه ‌ها و بهره ‌وری بالاتر مخصوصاً در تعداد بالا تأثیر بسزایی دارد.

تفکیک بر اساس کاربرد

این دفترها به ‌طور عموم دفترهای کاری و اداری هستند و با هدفی خاص تهیه می‌شوند و معمولا کاربری عمومی ندارند. تفکیک دفترها براساس کاربرد می‌شود: یادداشت‌های روزانه، معین حسابداری، روزنامه کل، ثبت و دفترهای تاریخ‌دار (سررسید یا سالنامه).

دفترهای کاربردی برای مشاغل بسیار لازم هستند. چراکه به کمک این دفاتر (البته بسته به نوع شغل متفاوت است) می‌توان موضوعات مالی و اداری را حتی بدون کمک کامپیوتر (رایانه) سامان بخشید. از جمله کارهایی می‌ توان به کمک این دفترها انجام داد، حساب و کتاب فعالیت ‌های پولی و مالی هر مجموعه ‌ای است.

تفکیک بر اساس شکل

شکل ظاهری دفترها تقریباً در یک سبک و سیاق است. ولی برخی از دفترها که به دفتر لاکچری یا دفتر کیوت و یا دفتر طرح دار معروف هستند.

به لحاظ ظاهری در بعضی از مواقع با شکل دفترهای معمولی متفاوت می‌ باشند. مثلاً برش دفتر به جای مربع و یا مستطیل بودن شبیه به یک شخصیت کارتونی است و یا شبیه به برگ درخت است.

البته برخی مواقع دفترها شاید به لحاظ ظاهری هم‌شکل باشند ولی نوع کاغذ آن مثلا کاغذ عطری است. یا اینکه داخل دفترفانتزی نقش و نگارهای مختلف دارد مثل دفتر خاطرات.

نوع و تعداد خط دفتر

دانستن نوع و تعداد خط دفتر انتخاب بهتری برای مشتری رقم می‌زند. چراکه براساس این دو شاخصه می‌تواند طبق کاربرد مد نظر خود بهینه‌تر رفتار کند.

مثلاً برای کار خود دفتری تهیه نکند که لازم به تهیه دفتر جدید باشد و یا اینکه تمام استفاده از دفتر در مجموع نصف آن شود. در این صورت نیز بیشتر از مصرف هزینه پرداخت گردیده است.

قطع وزیری اندازه رایج دفترهای موجود در بازار است که در سایز بین‌المللی آن را به سایز B5 می‌ شناسند. تعداد خطوط آن بین 20 تا 25 خط است و معمولا فاصله بین خطوط 6، 7، 8 و 9 میلی‌متر می‌باشد و رایج‌ترین فاصله بین خطوط 7 میلی‌متری است.

نوع کاغذ دفترها نیز کاغذ تا 60 گرم با گرماژ پایین بهترین دفتر است. برای کارهای عمومی نظیر دفتر مشق، کاغذ سفید از کاغذهای کرم و کاهی کاربری بهتری دارند.

البته اگر از نوع خط بخواهیم به دفترها نگاه کنیم دفترها به سه نوع فترخط دار، بدون خط (نقاشی) و شطرنجی تقسیم می‌شود.

دفترهای خط دار برای استفاده‌های عمومی مثل دفترمشق کاربری دارد ولی دفترهای بدون خط علاوه بر کاربرد برای نقاشی، برای نویسنده‌ها بسیار مورد پسند است. چراکه به آن‌ها اجازه می‌دهد نقشه ذهنی خود را بدون دخالت خط و خطوط پیاده کنند.

دفترهای شطرنجی نیز برای ترسیم خطوط مهندسی و نقشه کشی و در کل کارهایی که نیاز به خط‌کشی دارند مثل الگوهای خیاطی کاربرد فراوان دارند.

صحافی دفتر

صحافی دفتر به صورت کلی بالاتر توضیح داده شد. ولی باید این نکته را دانست که صحافی در دو حالت عمودی و افقی انجام می‌شود یعنی دفتر بعد از صحافی در هر نوع آن اعم از سیمی، گالینگور و … یا از بالا باز می‌شود و یا از طرفین دفترفانتزی.

انتخاب صحیح صحافی دفتر می‌تواند طول عمر دفتر را افزایش  بدهد. زیرا با کاربری دفتر ارتباط مستقیمی با صحافی آن دارد البته اشتباه در انتخاب صحافی هرچند ضرر مالی را به دنبال دارد. ولی شاید در موارد مهم ثبتی مثل ثبت دفاتر مالی منجر به از هم پاشیدن شیرازه دفتر شود. این موضوع شاید خسارات زیادی را به دنبال داشته باشد.

کاغذ دفتر

دفتر محلی برای ثبت رویدادهای مهم اعم روزانه و یا موردی است یعنی غیر از مواردی که از دفترفانتزی برای ثبت موارد روزمره یا چرک‌ نویس و دم دستی استفاده می‌شود.

ثبت بسیاری از اسناد و مقاوله‌ها و مبایعه ‌نامه ‌ها هنوز بر روی کاغذ و دفاتر ثبت می‌شود. از این رو کاغذ دفتر را باید طوری انتخاب کرد با استفاده آن ارتباط مستقیم داشته باشد.

اگر دفتری برای موارد روزمره استفاده می‌شود برای اینکه هزینه کمتری شامل حال مصرف‌کننده شود می‌توان از جنس کاغذ معمولی و یا حتی ضعیف استفاده کرد. چراکه هزینه‌ها در این روش به شدت کاهش می‌یابد.

برای اینکه ثبت طولانی‌ مدت مد نظر نیست ولی در عوض برای مواردی که ثبت طولانی ‌مدت و زمان‌دار لازم است حتما از جنس کاغذی باید استفاده شود که در درازمدت پایا و ماندگار باشد.